Χειρουργική της υπεζωκοτικής κοιλότητας

            Χειρουργική αντιμετώπιση πνευμοθώρακα

            Η αρχική αντιμετώπιση του πνευμοθώρακα περιλαμβάνει την εκκένωση του αέρα γύρω από τον πνεύμονα. Αυτό γίνεται τις περισσότερες φορές με την τοποθέτηση θωρακικής παροχέτευσης, εκτός από τις περιπτώσεις που ο πνευμοθώρακας είναι μικρής έκτασης οπότε είτε αναρροφάται μέσω καθετήρα, είτε απλά παρακολουθείται. Η οριστική χειρουργική αντιμετώπιση συνίσταται συνήθως για τις περιπτώσεις υποτροπής ή όταν κατά το πρώτο επεισόδιο η θωρακική παροχέτευση δεν οδηγήσει στη λύση του προβλήματος. Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται ενδοσκοπικά, μέσω δύο οπών στο πλάγιο θωρακικό τοίχωμα και περιλαμβάνει την εκτομή τυχόν εμφυσηματικών φυσαλλίδων που συνήθως βρίσκονται στην κορυφή του πνεύμονα. Επιπλέον, προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω η πιθανότητα υποτροπής στο μέλλον, προάγεται η δημιουργία συμφύσεων μέσω εκτομής του τοιχωματικού υπεζωκότα (η μεμβράνη που επενδύει την εσωτερική επιφάνεια του θωρακικού τοιχώματος). Η χειρουργική αυτή επέμβαση διαρκεί περίπου μία ώρα και ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για δύο ημέρες. Σπανιότερα, και ανάλογα με την περίπτωση υπάρχουν παραλλαγές της παραπάνω τεχνικής. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του καταμήνιου πνευμοθώρακα στις γυναίκες, η χειρουργική τεχνική περιλαμβάνει τη σύγκλειση των οπών που υπάρχουν στο διάφραγμα, ενώ στην περίπτωση εκτεταμένης εμφυσηματικής νόσου των πνευμόνων όταν δεν είναι δυνατό να αφαιρεθούν όλες οι εμφυσηματικές κύστεις πραγματοποιείται πλευρόδεση με εμφύσηση ταλκ.

            Βιοψία υπεζωκότα

Η βιοψία υπεζωκότα πραγματοποιείται συνήθως για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες μία υπεζωκοτική συλλογή (υγρό γύρω από τον πνεύμονα) παραμένει αδιάγνωστη παρά τις λιγότερο παρεμβατικές διαγνωστικές εξετάσεις που έχουν προηγηθεί. Τις περισσότερες φορές γίνεται για να αποκλεισθεί ή να διαγνωσθεί κάποια κακοήθεια και λιγότερο συχνά για λοιμώδη ή φλεγμονώδη αίτια. Η χειρουργική επέμβαση είναι σχετικά σύντομη και πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία ή μέθη μέσω μίας μικρής οπής στο πλάγιο θωρακικό τοίχωμα. Μέσω της οπής αυτής εισάγεται το θωρακοσκόπιο (κάμερα) και αναρροφάται το υγρό από το χώρο γύρω από τον πνεύμονα. Στη συνέχεια επισκοπείται το σύνολο της κοιλότητας και λαμβάνονται βιοψίες από θέσεις που κρίνονται ύποπτες. Η βιοψία υπεζωκότα μπορεί να συνδυαστεί με πλευρόδεση, κατά την οποία εγχέεται τάλκ ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια γύρω από τον πνεύμονα με σκοπό την σταδιακή δημιουργία συμφύσεων και τη μείωση της πιθανότητας σημαντικής συσσώρευσης υγρού στο μέλλον. Εναλλακτικά, εάν κριθεί ότι η πλευρόδεση δεν θα είναι επιτυχής μπορεί να τοποθετηθεί λεπτός καθετήρας, ο οποίος παραμένει και μετά το εξιτήριο του ασθενούς και χρησιμεύει για την περιοδική παροχέτευση του υγρού όποτε αυτό συσσωρεύεται. Η διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο είναι συνήθως 1-3 ημέρες.

            Χειρουργική αντιμετώπιση μεσοθηλιώματος

Η υπεζωκοτεκτομή και η αποφλοίωση του πνεύμονα αποτελεί μία εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση που πραγματοποιείται για την αντιμετώπιση των πρώιμων σταδίων του μεσοθηλιώματος. Ο υπεζωκότας διακρίνεται στον τοιχωματικό που επενδύει την εσωτερική επιφάνεια του θωρακικού τοιχώματος και στον σπλαγχνικό ο οποίος καλύπτει τον πνεύμονα. Καθώς το μεσοθηλίωμα αναπτύσσεται στον υπεζωκότα και μπορεί εύκολα να διασπαρεί στην επιφάνειά του, η χειρουργική αυτή επέμβαση στοχεύει στην εκτομή του συνόλου της υπεζωκοτικής επιφάνειας, σε συνδυασμό με άλλες γειτονικές επιφάνειες, όπως είναι το περικάρδιο και το διάφραγμα, τα οποία στη συνέχεια ανακατασκευάζονται με τοποθέτηση συνθετικών εμβαλωμάτων. Η υπεζωκοτεκτομή και αποφλοίωση πραγματοποιείται ανοικτά με θωρακοτομή και η διάρκεια της μπορεί να φτάσει και τις 5 ώρες. Μετά το τέλος της χειρουργικής επέμβασης τοποθετούνται τουλάχιστον δύο θωρακικές παροχετεύσεις και ο ασθενής μεταφέρεται στη μονάδα εντατικής θεραπείας όπου θα παραμείνει μία ή περισσότερες ημέρες. Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών μετά τη χειρουργική επέμβαση ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην πρώιμη αναγνωρίση και αντιμετώπιση πιθανών επιπλοκών (λοιμώξεις, αναπνευστική δυσχέρεια, αρρυθμίες), ενώ η διάρκεια νοσηλείας είναι τουλάχιστον 10 ημέρες. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ανεξάρτητα από το πόσο πρώιμο είναι το στάδιο του μεσοθηλιώματος, η χειρουργική εκτομή θα πρέπει να συνδυάζεται με χημειοθεραπεία (πριν και μετά τη χειρουργική επέμβαση) και ακτινοθεραπεία (μετά τη χειρουργική επέμβαση).

            Τοποθέτηση παροχέτευσης θώρακος

Η συσσώρευση υγρού (υπεζωκοτική συλλογή) ή αέρα (πνευμοθώρακας) στην υπεζωκοτική κοιλότητα εμποδίζει την πλήρη έκπτυξη του πνεύμονα και τις περισσότερες φορές, μεταξύ άλλων, προκαλεί δύσπνοια στον ασθενή. Προκειμένου να επιτραπεί η επανέκπτυξη του πνεύμονα ο αέρας ή το υγρό θα πρέπει να παροχετεύονται και αυτό επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση παροχέτευσης στο θώρακα. Ανάλογα με την παθολογία επιλέγεται και το αντίστοιχο μέγεθος της παροχέτευσης που πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Οι παροχετευσείς αυτές τοποθετούνται με τοπική αναισθησία συνήθως στο πλάγιο θωρακικό τοίχωμα, μία σύντομη διαδικασία, και στη συνέχεια συνδέονται με ένα συλλέκτη για τη συσσώρευση του υγρού ή την εκκένωση του αέρα γύρω από τον πνεύμονα. Ο συλλέκτης, που μπορεί να είναι ένας απλός ασκός ή ένα ειδικό δοχείο επιτρέπει την κινητοποίηση του ασθενούς. Είναι σημαντικό μετά την τοποθέτηση της παροχέτευσης και την εκκένωση του περιεχομένου γύρω από τον πνεύμονα, ο ασθενής να κάνει απλές ασκήσεις του αναπνευστικού προκειμένου να επιταχύνει την επανέκπτυξη του πνεύμονα στη φυσιολογική του θέση. Η διάρκεια παραμονής της παροχέτευσης στο θώρακα εξαρτάται από την υποκείμενη παθολογία, από την αιτία δηλαδή που αρχικά οδήγησε στη συσσώρευση του υγρού ή του αέρα και το χρόνο που χρειάζεται για να λυθεί το πρόβλημα ώστε μετά την αφαίρεση της παροχέτευσης να μην επανασυσσωρευθεί το περιεχόμενο.