Όγκοι του θωρακικού τοιχώματος

Οι όγκοι του θωρακικού τοιχώματος είναι σχετικά σπάνια νεοπλάσματα που προέρχονται είτε από τις οστέινες δομές του θωρακικού κλωβού (πλευρές και χόνδροι, στέρνο, σπόνδυλοι), είτε από τα μαλακά μόρια του θώρακα (μύες, κυτταρολιπώδης και συνδετικός ιστός). Περισσότεροι από τους μισούς πρωτοπαθείς όγκους του θωρακικού τοιχώματος είναι κακοήθεις. Οι πιο συχνοί καλοήθεις όγκοι είναι τα χονδρώματα, τα οστεοχονδρώματα και η ινώδης δυσπλασία, ενώ οι συχνότεροι κακοήθεις όγκοι είναι τα χονδροσαρκώματα, τα οστεοσαρκώματα και τα σαρκώματα των μαλακών μορίων. Εκτός από τους πρωτοπαθείς όγκους, το θωρακικό τοίχωμα μπορεί να αποτελέσει θέση μετάστασης από κακοήθειες σε άλλα όργανα, ή θέση διήθησης από κακοήθειες σε γειτονικά όργανα, όπως είναι ο πνεύμονας και ο μαστός.

Συνήθως οι όγκοι αυτοί ανακαλύπτονται είτε λόγω του περιοχικού πόνου που προκαλούν, είτε λόγω μίας διόγκωσης που σταδιακά αυξάνεται σε μέγεθος στο θωρακικό τοίχωμα. Λιγότερο συχνά, η αρχική διάγνωση είναι τυχαία σε μία ακτινογραφία ή αξονική τομογραφία θώρακος. Ο πόνος δεν είναι απαραίτητα σύμπτωμα που υποδηλώνει κακοήθεια, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό και των καλοήθων νεοπλασμάτων του θωρακικού τοιχώματος θα γίνουν κάποια στιγμή επώδυνα.

Η αρχική εκτίμησή τους γίνεται με αξονική και μαγνητική τομογραφία θώρακος οι οποίες εκτιμούν τη μορφολογία και το μέγεθος, την ακριβή θέση και τη σχέση τους με γειτονικές δομές. Από τη θέση και τα χαρακτηριστικά της μορφολογίας λαμβάνονται πληροφορίες που κατευθύνουν προς τις πιθανές ιστολογικές διαγνώσεις. Το PET/CT πραγματοποιείται στις περισσότερες περιπτώσεις για να εκτιμηθεί η βιολογική δραστηριότητα των όγκων αυτών και η παρουσία κακοήθειας σε άλλη θέση στο σώμα. Η διαγνωστική προσέγγιση ολοκληρώνεται με τη βιοψία ενός όγκου του θωρακικού τοιχώματος. Αρκετές φορές για τους όγκους του θωρακικού τοιχώματος είναι απαραίτητη η χειρουργική βιοψία η οποία επιτρέπει τη λήψη μεγαλύτερου ιστικού τμήματος και τον ακριβέστερο ιστολογικό καθορισμό που θα καθοδηγήσει στη συνέχεια την περαιτέρω αντιμετώπιση.

Με πολύ λίγες εξαιρέσεις, η οριστική θεραπεία των όγκων του θωρακικού τοιχώματος είναι η χειρουργική εξαίρεση. Η εκτομή θα πρέπει να πραγματοποιείται επί υγιών ορίων και τα όρια αυτά να είναι ευρέα, διαφορετικά αυξάνεται η πιθανότητα υποτροπής. Επιπλέον, στην περίπτωση που ο όγκος του θωρακικού τοιχώματος είναι σε επαφή με άλλες ενδοθωρακικές δομές, όπως είναι ο πνεύμονας και το περικάρδιο, αυτές θα πρέπει επίσης να εξαιρούνται τμηματικά επί υγιών ορίων. Συνεπώς, η χειρουργική εξαίρεση των όγκων του θωρακικού τοιχώματος περιλαμβάνει συνήθως εκτομή μέρους μίας ή περισσοτέρων πλευρών, του στέρνου, των στερνοπλευρικών χόνδρων, καθώς και των αντίστοιχων μαλακών μορίων του θωρακικού τοιχώματος με τα οποία είναι σε επαφή ο όγκος, ανάλογα με τη θέση και το μέγεθός του. Οι εκτομές αυτές δημιουργούν ένα έλλειμμα στο θωρακικό τοίχωμα, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί αφενός για να προστατευτούν τα ενδοθωρακικά όργανα, αφετέρου για να διατηρηθεί η συνέχεια του θωρακικού τοιχώματος που αποτελεί μέρος του μηχανισμού της αναπνοής. Η κάλυψη του ελλείμματος πραγματοποιείται με συνθετικά ή βιολογικά υλικά, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η συνεργασία του θωρακοχειρουργού με πλαστικό χειρουργό για την κάλυψη του ελλείμματος με κρημνό από το θωρακικό ή το κοιλιακό τοίχωμα.