Καρκίνος του πνεύμονα

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη κακοήθεια μετά τον καρκίνο του μαστού στις γυναίκες και τον καρκίνο του προστάτη στους άνδρες. Παρόλ’ αυτά, ο καρκίνος του πνεύμονα αναφέρεται ως η συχνότερη αιτία θανάτου από κακοήθεια και στα δύο φύλα και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των διαγνώσεων γίνεται όταν η νόσος είναι σε προχωρημένο στάδιο. Ενώ το κάπνισμα ενοχοποιείται για 80-90% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, 10-15% των ασθενών δεν έχουν καπνίσει ποτέ. Ειδικά το ποσοστό αυτό φαίνεται να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια.

Ανάμεσα στους πλέον αναγνωρισμένους παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα ένα άτομο να νοσήσει από καρκίνο του πνεύμονα περιλαμβάνονται:

• Το ενεργητικό και το παθητικό κάπνισμα
• Η ηλικία
• Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
• Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα
• Η έκθεση στο ραδόνιο και στον αμίαντο

Ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος είναι ο συνηθέστερος τύπος καρκίνου του πνεύμονα. Περίπου όμως 20% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα εμφανίζουν νευροενδοκρινείς όγκους, με συχνότερο το μικροκυτταρικό καρκίνο που προσβάλλει αποκλειστικά καπνιστές.

Τι συμπτώματα παρουσιάζουν οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα;

Συχνά, οι ασθενείς με πρώιμα στάδια καρκίνου του πνεύμονα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Αντίθετα, πολλοί ασθενείς ακόμα και με προχωρημένα στάδια της νόσου παρουσιάζουν συμπτώματα τα οποία είναι μη ειδικά και παραπέμπουν σε άλλα νοσήματα του αναπνευστικού.

Τα συχνότερα συμπτώματα, όταν αυτά υπάρχουν, που σχετίζονται με τον καρκίνο του πνεύμονα είναι:

• Ο βήχας
• Η δύσπνοια

Τα συμπτώματα αυτά είναι επίσης συχνά και σε άλλα περισσότερο συνήθη νοσήματα, όπως είναι οι λοιμώξεις του κατωτέρου αναπνευστικού και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, με αποτέλεσμα αρχικά να αποδίδονται σε αυτά.

Συμπτώματα που σχετίζονται με τοπικά προχωρημένα νόσο περιλαμβάνουν:

• Το βράγχος φωνής
• Το θωρακικό άλγος
• Η αιμόπτυση

Η μεταστατική νόσος μπορεί να παρουσιασθεί μεταξύ άλλων με:

• Γενικευμένη αδυναμία
• Ανορεξία
• Απώλεια βάρους
• Νευρολογικά συμπτώματα
• Εξωθωρακικό άλγος

Ποιες εξετάσεις θα χρειαστούν για τη διάγνωση;

Εφόσον η κλινική εικόνα και τα απεικονιστικά ευρήματα θέσουν την υποψία για καρκίνο του πνεύμονα, οι ενέργειες επικεντρώνονται στην ταχεία επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον καθορισμό του σταδίου της νόσου. Οι εξετάσεις που θα πραγματοποιηθούν εξαρτώνται από:

• τη θέση και το μέγεθος της αλλοίωσης
• την παρουσία ή απουσία συμπτωμάτων

Το PET/CT έχει κεντρική θέση στη σταδιοποίηση, ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να λαμβάνεται δείγμα ιστού, να πραγματοποιείται δηλαδή βιοψία, για την ιστολογική επιβεβαίωση και τον καθορισμό της μοριακής ταυτότητας του όγκου. Αυτό συνηθέστερα πραγματοποιείται με δύο εξετάσεις. Είτε με διαθωρακική βιοψία με βελόνη υπό καθοδήγηση αξονικού τομογράφου, είτε με βρογχοσκόπηση και βιοψία της βλάβης, καθώς και βιοψία πιθανώς προσβεβλημένων λεμφαδένων. Στην περιπτώση που αυτές είτε δεν είναι δυνατό, είτε αποτύχουν να θέσουν τη διάγνωση, εξετάζεται η επιλογή της χειρουργικής βιοψίας (θωρακοσκόπηση). Οι εξετάσεις αυτές συμπληρώνονται με τη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Το σύνολο των πληροφοριών επιτρέπουν την κλινική σταδιοποίηση της νόσου η οποία καθορίζει την περαιτέρω θεραπευτική προσέγγιση.

Καρκίνος του πνεύμονα και θεραπεία

Ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας του καρκίνου του πνεύμονα είναι η χειρουργική εκτομή και ο λεμφαδενικός καθαρισμός. Η έκταση της εκτομής καθορίζεται από το μέγεθος και τη θέση του όγκου. Η λοβεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση ενός εκ των λοβών του πνεύμονα αποτελεί τη συνηθέστερη χειρουργική επέμβαση. Στην περίπτωση κεντρικών και μεγάλων όγκων είναι δυνατό να χρειασθεί η αφαίρεση δύο λοβών (διλοβεκτομή) ή και ολόκληρου του πνεύμονα (πνευμονεκτομή).

Η χειρουργική θεραπεία είναι η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση για τους ασθενείς  με σταδίου Ι και ΙΙ καρκίνο του πνεύμονα. Σε ειδικές περιπτώσεις, και πάντα ύστερα από απόφαση του ογκολογικού συμβουλίου, μπορεί να εφαρμοσθεί και σε ασθενείς με πιο προχωρημένο στάδιο της νόσου. Στη συνέχεια, η παθολογοανατομική εξέταση των εξαιρεθέντων παρασκευασμάτων θα καθορίσουν την ανάγκη για περαιτέρω ογκολογική θεραπεία, κυρίως χημειοθεραπεία, η οποία είναι απαραίτητη σε περίπτωση που είτε αναδειχθεί μετάσταση στους λεμφαδένες, είτε ο όγκος είναι ευμεγέθης. Πλέον, εκτός από τη χημειοθεραπεία, αρκετοί ασθενείς ενδείκνυται να λάβουν και ανοσοθεραπεία μετά τη χειρουργική εξαίρεση, με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα υποτροπής.

Ο Δρ. Τουφεκτζιάν Λεβόν έχει καθιερώσει τις θωρακοσκοπικές λοβεκτομές για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιεί θωρακοσκοπικές και ρομποτικές χειρουργικές επεμβάσεις όποτε αυτό ενδείκνυται.

Καρκίνος του πνεύμονα: Χειρουργική αντιμετώπιση και περιορισμοί

Υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι παρά το γεγονός ότι έχουν νόσο πρωίμου σταδίου, λόγω περιορισμένων αναπνευστικών εφεδρειών ή άλλων σημαντικών συνοδών νοσημάτων εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για μείζονα εκτομή πνευμονικού παρεγχύματος. Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον είναι τεχνικά δυνατό, μπορεί να πραγματοποιηθεί περιορισμένη εκτομή του πνεύμονα σε συνδυασμό με λεμφαδενικό καθαρισμό, ενώ η χρήση ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών μειώνει περαιτέρω τον διεγχειρητικό κίνδυνο. Παρόλ’ αυτά, στην περίπτωση που η χειρουργική θεραπεία κριθεί ότι ενέχει απαγορευτικό κίνδυνο, ο ασθενής παραπέμπεται για στερεοτακτική ακτινοθεραπεία η οποία προσφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Στην περίπτωση που η νόσος είναι προχωρημένη σε περιοχικό επίπεδο, δηλαδή εμφανίζει λεμφαδενικές μεταστάσεις στο μεσοθωράκιο, ο ασθενής παραπέμπεται για εισαγωγική χημειοθεραπεία. Αυτή σκοπό έχει αφενός την αντιμετώπιση πιθανών απομακρυσμένων μικρομεταστάσεων, αφετέρου τον έλεγχο της νόσου στο θώρακα. Μετά την ολοκλήρωση των χημειοθεραπειών εξετάζεται στο πλαίσιο του ογκολογικού συμβουλίου η δυνατότητα χειρουργικής εξαίρεσης. Αυτή εξαρτάται από την ανταπόκριση της νόσου στη χημειοθεραπεία, την απουσία νέων εστιών και τη φυσιολογική κατάσταση του ασθενούς.

Αν εμφανίζεται κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό πνευμονολόγο, ογκολόγο και θωρακοχειρουργό. Η διάγνωση της νόσου απαιτεί εξειδίκευση και εμπειρία. Είναι πολύ σημαντικό η σειρά των εξετάσεων που θα πραγματοποιηθούν να είναι σωστή για να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος. Όπως αναφέρθηκε, τα συμπτώματα μπορεί αρχικά να αποδοθούν λανθασμένα σε άλλες παθήσεις. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Δρ. Τουφεκτζιάν Λεβόν. Ο ιατρός έχει εξειδικευτεί στην ελάχιστα επεμβατική θωρακοχειρουργική και στη χειρουργική ογκολογία θώρακος. Προτεραιότητα του είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση των ογκολογικών παθήσεων με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όποτε αυτό είναι δυνατόν.